Don't Just Sit There: 2016 SOUTH AMERICA / PERU / LIMA GEZI NOTLARI

Sunday 28 February 2016

2016 SOUTH AMERICA - PERU / LIMA - GEZI NOTLARI-1

10 saatlik ucustan sonra ucak Lima havaalanina inis yapti, pasaport kontrolunden gecip disari ciktiktan sonra, bir taksi ye atlayip kalacagim otelin adresini veriyorum, sabah cok erken bir saat oldugu icin yollar bos, yol boyunca dikkatimi ceken butun reklam panolarinda “ Educacion Primero” yaziyordu, yani “ Once egitim”.

Yaklasik 20 dakika sonra kalacagim otele geliyorum. adi Britania geceligi 25 dolar. Reception daki gorevli kizin islemlerimi tamamlamasindan sonra deliksiz bir uc saat kadar uyuyorum. Sabah saat 8 de kalkip kahvaltidan sonra elimde harita sehiri dolasmaya basliyorum.

Miraflores

Huaca Pudllanu pre-Inca times

Ilk ziyaret ettigim yer Miraflores’te “ Huaca Pudlanu” sehir kalintilari,

Kazilar hala devam ediyor, 1500 senelik bir sehir kalintilari, Yani Inka uygarligindan cok daha eski, sehrin orjinali 16-17 hektarmis, simdiye kadar sadece 6 hektarlik bolumu gun yuzune cikarilmis. Sehir kalintilarindaki binalarin tumu kil ve camur dan yapilmis. Simdiye kadar cogunlugu kadin ve cocuk 60 mezar kalintisi bulunmus. Lima cevresinde 400 e yakin arkolojik alan varmis.

Yuruyerek Lima’nin en buyuk caddelerinden biri olan Calle Larco’ya geliyorum, Lima’nin moda merkezi. Butun marka magazalarini gormek mumkun, café ve restorantlarin oldugu bu cadde de Manolya caféde bir kahve molasi veriyorum, Lima’nin en eski ve en iyi café’lerinden biri. Bir kahve yaklasik 3 dolar. Gene ayni cadde de Chef’s café tavsiye edecegim iki yer.

Caféden ciktiktan sonra San Isidro bolgesindeki Arequipa caddesine gidiyorum, Lima’nin onemli caddelerinden biri, buradaki evlerin hemen hemen hepsi Avrupa tarzi.1940 larda ikinci dunya savasindan kacan Avrupalilarin yerlestigi yer. 1970-1980 lere kadar, Lima’ya disardan gelen gocmenler buralara yerlesince onlarda baska yerlere gitmisler.

Peru'nun nufusu 30 milyon bunun 10 milyonu Lima da yasiyor. Sehir Pasifik okyanus’una bakan bir ucurumun ustune kurulmus. Hic yagmur almamasina ragmen cok yesil, merak edip sordugumda bana yer alti sularindan dolayi bukadar yesil oldugu soylendi.

Lima da en cok dikkatimi ceken sigara icen hic kimse gormedim, Peru da toplam 28 gun kaldim sigara icen 7 kisi gordum bunun 4 u de turist. Tanistigim bir Perulu’luya sordugumda, “ Peru’lular sigara icmez, bizim kulturumuzde sigara aliskanligi yok ‘ dedi iyimi.

Lima da gorulmesi gereken en guzel yerlerden biri “ Parque de Agua” Su parki” 8 hektar uzerine kurulmus , 80 metre yukseklige cikan sularin dans gosterisi gercekten muhtesem. Yalniz buraya aksam saatlerinde gidilmesini tavsiye ederim.

Lima'daki en onemli muzelerden biri Museo Largo arkeoloji muzesi; mumya, textile, Inka’larin cinsel yasamina iliskin seramik figurler bulunmakta. Giris ucreti 30 Sol, Altin muzesi ve sanat muzesini mutlaka ziyaret edin.

Muze gezisinden sonra Larco caddesinden deniz kenarina kadar yuruyorum, burda kitap fuarini gezdikten sonra denize tepeden bakan cok guzel modern bir alis veris merkezinde mola veriyorum.

San Martin Plaza

Lima ya yolunuz duserse bu alis veris merkezini gorun ve kilometrelerce uzanan sahilde yuruyus yapin. Butun sahil park ve yuruyus alani, Miraflores bolgesi sehrin en elit ve en guvenilir bolgesi, gelmisken asiklar parkini da gorun. Bir perulu bana 'Bu da Peruvian kiss " demisti.

Park 1993 senesinde sevgililer gununde acilmis, parkin ozelligi ortasinda opusen bir cift. Her 14 subatta parkta opusme yarismasi yapiliyormus. Pasifik okyanusu'na bakan, kucuk sirin bir park, insana huzur veriyor. Asiklar parkinda oturup yamac parasutu yapanlari izliyebilirsiniz. Calle Pizzaria da mutlaka bir bira icin, cok guzel bir cadde uzerinde, bir bardak bira yaklasik 3-4 dolar arasi

Bir ogle yemegine 7-10 dolar harcarsiniz, daha luks bir yere giderseniz 50 dolar'i gozden cikartin. Taksi’lerde metre yok onun icin binmeden once mutlaka pazarlik yapin, en uzak mesafe bile Lima’da 20 sol dan fazla degil.

Yogun bir gunden sonra gece gec bir saatte otele donuyorum, ertesi gun erken kalkip tekrar yola cikiyorum en cok gormek istedigim yerlerden biri eski Lima,

Lima’nin “historic Center”i San Martin meydanina gitmek icin 5 dolara bir taksi ile anlasiyorum.

1821 yilinda San Martin bagimsizlik aciklamasini bu meydanda yaptigindan ismi San Martin meydani. Meydanin cevresinde barok tarzi yapilmis tarihi binalar bulunuyor, maskeli ayakkabi boyacilari ve koruklu fotograf makinali fotografcilar bu meydanin sembolu. 1991 yilinda UNESCO dunya mirasi listesine almis

Larco Museum, Plaza Mayo, Monastery of San Francisco, Cathedral of Lima, Government Place hepsi bu meydanda, Plaza de Armas'dan sonra sehirdeki ikinci buyuk meydan. 1921 yilinda Peru'nun bagimsizliginin 100.yili anisina yapilmis. Bu meydandaki butun binalar 1990 senesinde o kadar kotuyduki adeta dokuluyordu simdi inanilmaz guzel restore edilmis her yer piril piril. Plaza de Arms dan caddeye dogru yurudugunuzde, elinde deri parcasi olan Jose Olaya’nin bir heykelini gorursunuz, Jose Olaya cok iyi bir yuzucu oldugu icin bagimsizlik savasinda San Martin'e deriye sarilmis mesaji agzinda yuzerek tasirmis, Ispanyollar yakalayip kafasini kesmis, onun infaz edildigi yere bagimsizliktan sonra heykelini dikmisler.

Benim dikkatimi ceken butun binalar hemen hemen hepsi sari renge boyanmis, bunun nedenini sordugumda ‘ Peru da gunes yok hava hep kapali gri, 365 gunun 360 gunu puslu onun icin sari’ya boyali” dediler. Tarihi binalar cok guzel korunmus ara sokaklardaki binalarin hepsinde ahsap balkonlar var. Ispanyol'lar endulust mimari tarzindan esinlenmis, Ic avlu kulturude gene Musluman Arap’lardan gecmis.

Presidential Place

Ziyaret ettigimiz Saint Francis katedral'i 1620 yilinda yapilmis, bodrum kati tamamen mezarlik, icinde acik bir sekilde binlerce insan kemikleri ve kafatasi var, buraya 25 bin insan gomulmus oldugunu soylediler. Bodrum daki mezarlik bolumune cok dar ve karanlik bir tunelden geciliyor, icerde agir bir rutubet kokusu var, yerler islak ve kaygan, 15.inci yuzyildan baslayip 1860 yilina kadar insanlar bu kiliseye bagis yapip buraya gomulmek istemisler, nedeni ise Tanri'ya daha yakin olacaklarina inaniyorlarmis.

Lima 1535 yilinda Francisco Pizarro tarafindan bulunmus ve Guney America da Ispanyol somurgeciligin merkezi ve en guclu oldugu yer olmus.

Guney Amerika'nin en buyuk ucuncu sehri. Francisco Pizzaro'nun kemik ve kafatasi Lima Katedral'indeymis

Bu katedral'da 1535 de yapilmis. Lima sehrinin gecmisi M.O. 600 e dayaniyor, Krallar sehri olarak biliniyormus. Peru'nun tarihi M.O. 200 senesine kadar uzaniyor, M.O. 900 -200 seneleri ise Cavin kulturu, And daglarinin en eski kulturu olarak biliniyor. M.S. 100 -500 arasi Moserler donemi basliyor, Kiyi seridinde ise Nasca'lar astronomik takvimi buluyor. Sonra sira ile Variler,Tivanakular, Cimu'lar, Chankay'lar ve M.S.1200 yillarinda Inka'lar guclenerek tarih sahnesine cikiyor.M.S. 1250 senesinde Inka krali Manco Capac Inka imparatorlugunu kuruyor, Cusco baskent oluyor. 1533 yilindan sonra Ispanyol'lar butun bolgeye hakim oluyor, Inka krali Manco Inka, Ispanyol’lara karsi Macchu Picchu'da gerilla savasina basliyor, ancak olumunden sonra 1572 de Inka tarihi son buluyor. O zamana kadar birlikte olan Peru ve Bolivya 1825 senesinde birbirinden ayriliyor, 1879-1883 senelerinde Sili ile olan Pasifik savasinda Peru Arica'dan baslayip Iquique ye kadar olan bolgeyi kaybediyor, gene ayni savasta Bolivya da Antofagasta'yi kaybediyor

Lima da kalacaginiz yerler ; 1900 hostel, Ave Garcilaso geceligi 12-15 dolar araligi, hotel Britania Miraflores te ‘ her yere yakin, temiz kahvalti dahil $50 dolar, gene hotel continental Mayor Plaza’ya yurume mesafesinde geceligi $60 dolar.