Don't Just Sit There: TRANS SIBIRIA GEZI NJOTLARI -12" YASAK SEHIR

Wednesday, 4 February 2015

TRANS SIBIRIA GEZI NJOTLARI -12" YASAK SEHIR

TRANS SIBIRIA GEZI NJOTLARI - PEKIN YASAK SEHIR

THE FORBIDDEN CITY ;(Yasak Sehir) Yilda 7-8 milyon insan’in ziyaret ettigi “Yasak sehir” 1987 Senesinde UNESCO dunya kultur mirasina dahil edilmis. Yapimi 1406 yilinda baslamis 14 sene icinde bir milyon insan calismis. 491 yil boyunca 24 Imparator’a ev sahipligi yapmis. 720 bin metre kare alani olan sehrin dort bir tarafini cevreleyen duvarlarin dort kosesinde dort tane kule var. Bu duvarlarin disi 52 metre genisliginde 3800 metre uzunlugunda kanallarla cevrili.

Yasak sehir, Ming ve Qing hanedanligi doneminde, Imparatorlarin kullandigi saray compleksidir. 500 yil boyunca Imparatorlar burda oturmus. 1406-1420 seneleri arasinda insaa edilen bu sehir ayni zamanda Cin hukumetinin politik merkezi olmus.

“Yasak Sehrin” Cin’ce ismi,”Ziyin Cheng” “Mor Yasak Sehir” anlaminda ,Mor renk Imparator rengi olup sadece Imparatorlar kulanabilirmis. “Jin” yasak demek. Imparator’un izni olmadan kimse sehre giremez ve cikamaz. “Cheng” ise “duvarlarla cevrili sehir” anlaminda. Yasak sehirde ki tum binalar Guney’e dogru bakiyor, Bunun nedeni kuzey’den gelen sert ruzgarlardan korunmak ve gun isigindan maksimum faydalanmak icinmis.

Yasak sehrin icinde 800 bina, 9999 oda var

.Sehrin giris kapisinin ustunde , Mao’nun buyuk bir resmi var. Resmin sag tarafinda “Yasasin dunya halklarinin kardesligi” yaziyor, sol tarafinda ise “Yasasin Cin Halk Cumhuriyeti”. Sehre ortada ki buyuk bir kapidan giriliyor, Ortadaki kapi “Gate of supreme Harmony” (Kutsal uyum kapisi) denilen ana kapi

bu kapiyi sadece Imparator ve ancak dugun gunu Imparatorice kullaniyor, Orta kapinin iki yanindaki sag ve sol’daki kapilar ise “Zha o Demen” ve “Zhen Dumen” denilen kapilar var.Yan kapilari Imparator ailesi ve yuksek mevkide gorevliler kullanabiliyor.

Kutsal uyum kapisindan iceri girdiginizde muhtesem goruntusu ile “Tai Hedian”adli bir bina cikiyor, bu binaya gecmek icin disardaki kanalin uzantisi olan daha dar bir kanal var, bu kanalin ustundede bes tane kopru var. Mermerden yapilan koprulerin ortada olani gene Imparator’a ait. Saray calisanlari yan kopruleri kullanabiliyorlar. Bu bina yerden 30 metre yukseklikte ve cok buyuk bir avlunun ortasinda olup mermer merdivenlerle cikiliyor. Ilk defa 1406 yilinda Ming hanedanligi doneminde yapilan bu bina Qing hanedanligi doneminde yedi kez yangin gecirmis. En son 1695-1697 tarihleri arasinda yapilmis.

Yasak sehirdeki tum binalarin onunde dev bronz kazanlar var. Su dolu bu kazanlar Cin’nin en buyuk ahsap kompleksi olan bu saraylari olasi bir yangin tehlikesinden korumak icin. Binalarin kirmizi renkte olup catilari sari seramik kiremitlerden.

Bu binanin arkasinda yer alan “Zhong Hedian” Imparator’un dinlendigi ve devlet yoneticileriyle toplantilar yaptigi salonmus.

Yasak sehrin orta bolumunun yan taraflarinda da cok sayida binalar var.Yasak sehrin on kisminda tek bir agac ve yesil alan yok, butun avlu tastan, bunun nedeni herhangi bir suikasti engellemek icinmis.

Guney kapisindan girdigimiz yasak sehri kuzey kapisindan “Shen Wumen” terk ettik. Yasak sehri iki saat’te bitirmek mumkun degil, biz iki saatte bitirdik, benim sansim kaldigim otel buraya on dakika yurume mesafesinde, Tianaman meydanina ve yasak sehre tur almaya gerek kalmadan tekrar gelecegim. Yasak sehrin hakkini vermek icin tam bir gun harcamak gerek.

Yasak sehirin kuzey kapisindan ciktigimizda otobus’un bekledigini goruyoruz, bundan sonraki gidecegimiz yer sehirin 15 km disindaki “Summer house” yazlik saray.

YAZLIK SARAY, Qing hanedanligi doneminde Imparatorice Cixi tarafindan yaptirilmis. 800 yillik bir gecmisi olan bu sarayin birde icinde tekne turlari yapan suni bir gol ve cok guzel bahceleri var, bu saray da UNESCO dunya kultur mirasi listesinde, Dunya kultur mirasi listesinde dunyadaki 878 mirasin 37 si Cin’de.

Yazlik saray, yasak sehrin tam dort kati buyuklugunde, 280 hektarlik bir alan icinde olan yazlik saray Imparator Xi He Yuan tarafindan 1749-1764 yillari arasinda restore edilmis. Daha sonraki Imparatorlar da ilave binalar yaptirmislar. Yasak sehrin sicagindan bunalan Imparatorlar buraya gelirlermis. Biz bir taraftan yazlik saray’i gezerken bir taraftanda tur rehberinin anlattigi Imparatorlarin yasam bicimi ve cariyelerini dinliyoruz.

1860 da ikinci afyon savaslarin da Ingiliz ve Fransiz’lar yazlik sarayi harabeye cevirmisler. 1886 da Imparatorice Cixi sarayi yeniden restora ettirmis, 1903 senesinde tekrar restore edilerek gunumuze kadar gelmis.

Uzun bir ahsap ustu kapli bir yuruyus yolundan geciyoruz, 777 metre uzunlugunda iki metre genisliginde olan bu koridor Cixi’nin yuruyus yolu’ymus.

Tamamen ahsaptan yapilan bu koridorda kirmizi renkli sutunlar ve sutunlar arasinda renkli manzaralarin bulundugu panolar var. Bu panolarin 30 bin civarinda oldugu soyliyor rehberimiz, dunyanin en uzun ahsap yuruyus yolu oldugunu soyliyor.

Daha sonra yazlik saray da ki unlu mermer gemiyi goruyoruz. Mermer geminin hikayesi ise, Imparatorice israrla mermerden yapilmis bir gemi istemis. Mermer geminin yuzdurulemiyecegi soylense bile ejderha lakapli Imparatorice Cixi kimseyi dinlememis. Sonunda 36 metre uzunlugundaki mermer gemi yapilmis tabi gemi gole indirilir indirilmez dibe batmis. Sonra kiyi ya cekilip gol kiyisinda karaya birakilmis. Yazlik bahcede, yasak sehir gibi bir kac saate bitmesi mumkun degil, burda da en az butun bir gun harcamak gerek.

Dogu saray kapisi, yazlik sarayin on giris kapisi , gene orta kapi Imparator ve Imparatorice’ye diger uc kapi mahkeme uyeleri ve yuksek rutbeli memurlar gecermis.Yazlik saray, Ilkbahar, sonbahar, yaz ve kis olmak uzere dort bolumden olusuyor. Yazlik sarayda gorulmesi gerekn en guzel yerlerden biri “Budist tutsa kulesi”. Imparator Qianlong doneminde dag tarafinda yaptirilmis, Cin mimarisinin klasik bir ornegi olan bina 9 kat olarak insa edilmis sonra yikilmis. Guangsu doneminde tekrar yaptirilmis. 21 metre tas bir kaide uzerinde uc katli olup 41 metre yuksekliginde.

Yazlik sarayda daha gorulmesi gereken bir cok bina var.

-Hall of Jade Ripples; Jade Ripples salonu-

-Garden of Virtue; (fazilet ve harmony bahcesi)

-Yiyun house; (Yiyun evi)

-long gallery; (Uzun galeri)

-hall of the sea of wisdom, (Bilgelik denizi salonu)

Biz buralari goremiyoruz ama bir gol gezintisi yapiyoruz. Kunming golunde bir tekne turu aliyoruz, kirmizi govdeli teknemizin basi ejderha, ustu ise sari renkli tibik Cin catisi seklinde, catilarin uclari yukari kivrik bir sekilde ustleri hayvan figurleriyle suslenmis. Golde dolasirken yazlik sarayin butun binalarini goruyoruz.

Yazlik sarayin simgesi 41 metre yuksekligiyle Foxiangge kulesi butun guzelligiyle karsimizda duruyor. Kunming golunun ortasinda kucuk bir ada var. Yazlik saray da da Yasak sehirdeki gibi butun binalar kuzeyden guneye inen bir cizgiyle siralaniyor.

Yazlik saraydan ayrildiktan sonra bir Inci fabrikasina geliyoruz, burada inciler hakkinda bilgiler veriyorlar. Bir Istiridyenin icinde 20-30 tane inci cikinca sasiriyorum, Fabrikada ki tur rehberi verdigi bilgiye gore“Istiridye icine giren kum tanelerinin ustunu salgiladigi bir madde ile kapatarak kumlari etkisiz hale getiriyor, boylece her kum tanesi Inciye donusuyor”mus. Bu kum tanelerinin Inciye donusmesi icin en az bes sene gecmesi gerekiyormus. Istiridyelerin yasi ise ustundeki cizgilerden belli oluyormus. Bu bilgileri aldiktan sonra satis yapilan bolume geciyoruz. Fiyatlari cok uygun oldugu icin inci bir kolye ve bir cift kupe aldim. Inci fabrikasindan sonra bizi tekrar otelimize biraktilar. Yarinki gezinin program “Temple of Heaven” Cennet tapinagi,

Otel’e dondukten sonra bir dus alip kafeterya da bir seyler atistirdiktan sonra lobide bulunan iki komputurden birine oturdum, Oteldeki internet baglantisi cok yavas oldugu icin Ipati kullanamadim, Ama burdaki internetinde cok hizli oldugu soylenemez. Gene de maillerime bakabildim,

Sabah ki tur saat sekizde basliyor hizli bir sekilde hazirlanip ciktim, otobus coktan gelmis bekliyordu, tur rehberi gene Candy, bize otobuste Cennet tapinagi hakkinda bilgiler Verdi, UNESCO nun dunya kultur mirasi arasinda yer aliyormus. Pekin’de nereye gittiysek UNESCO dunya mirasi icinde. Cennet tapinagi Cin’in cok onemli yerlerinden biri, oyleki unlu yasak sehir yapilirken buradan daha buyuk olmamasi icin ozen gosterilmis. Cennet tapinagi 1406-1420 yillarinda Yonge Imparatorlugunun saltanati doneminde yapilmaya baslanmis, tapinak 2.73 km2 alan icinde

Neyse 1420 senesinde Ming ve Qing hanedanligi doneminde Imparatorlar bol urun ve yagmur duasi icin gelirlermis.

CENNET TAPINAGI,; Pekin’in en onemli uc tapinagindan biriymis. 1912 yilina kadar halka kapaliymis.Tapinagin kuzeyi gokyuzunu, guneyi de yer yuzunu temsil edermis . Onun icin kuzey bolgesi guney bolgesinden daha yuksek olmasinin nedeni Cennet’in, dunyadan daha yukseklerde oldugu anlamindaymis. Compleks Jiajing imparatorlugu doneminde 16. Yuz yilda buyutulmus.

Jiajing Imparator ayrica Pekin’de uc tane daha (Tample) tapinak yaptirmis.

“The Temple of Sun”-gunes tapinagi

“Temple of Earth”- yer yuzu tapinagi

“Temple of Moon”- ay tapinagi.

Cennet tapinagi 18.yuz yilda Qianlong Imparator tarafindan yeniden restora edilmis . Ikinci Optium savasi sirasinda tapinak ciddi zarar gormus . 1918 senesinde tapinak Parka donusup halka acilmis. Tapinak mimari olarak yuvarlak, uc katli, cevresi 36 metre, yuksekligi ise 38 metre olup mermer tas uzerine oturmus. Imparator iyi mahsul alinmasi icin burda dua ediyormus, Bina tamamen agactan yapilmis ve bir tane bile civi kullanilmamis.

Taslarla doseli buyuk bir avluya girdigimizde cennet tapinagi karsimiza cikiyor. Tapinaga ortadaki merdivenlerden cikiliyor, merdivenlerin yan tarafinda ucer katli mermer taslardan yapilmis setler var. Tapinagin girisinde bir cicekci simdiye kadar gormedigim degisik turde cicek satiyor. Tapinak tipik Cin mimari tarzi ile yapilmis, Tapinak uc katli olup, her bir katin disariya cati cikintisi var, ve bu uc catida cesitli motiflerle suslu.

Cennet tapinagin dan sonra otele donuyorum.Benim Pekin’de alacagim turlar bu kadar. Bundan sonra kendim dolasacagim Pekin’i

Otele doner donmez her zamanki gibi kamera daki fotograflari external hard drive attiktan sonra kameralari sarja koydum. Bir dus aldiktan sonra lobi’deki komputurlerden birine oturdum. Yan masa da oturan genc sarisin kiz “Internet baglantisi cok zayif”dedi.

Bende “Baska secenegimiz yok ki”dedim. Oda iki haftadir Pekin’deymis. Aslinda kaldigim otelde bir suru turist gormustum ama yogun gezi programindan dolayi kimseyle tanisma olanagi bulamamistim. Ismi Barbara Hollanda’liymis, oda Anne’sini bekliyormus iki gun sonra annesi gelince Pekin’den Tibet’e gideceklermis.
Konusma esnasinda “nerelisin” diye sordu.’Turk’um” dedim. Onunda patronu Turk'mus.